SIKÇA SORULAN SORULAR

Nasıl bir hastalıkla karşı karşıya olduğunuzu iyi bilin. Virüsün nedenlerini, davranışlarını ve tedavilerini bilmek sağlığınızı korumanıza yardımcı olur. Daha fazla bilgi için doktorunuza danışın.


Zona Sebepleri LogoSebepler

Suçiçeğine neden olan varisella zoster virüsü zonaya neden olur.1 Virüs, kişi suçiçeği geçirdikten veya virüsü edindikten sonra vücut içinde kalıp pasif hale geçer; yeniden aktif hale gelerek zonaya (herpes zoster olarak da bilinir) neden olabilir.1,2 Virüsün yeniden aktif hale gelmesini neyin tetiklediğini kesin olarak bilmemektedir1; ancak başta bağışıklığın azalması olmak üzere birçok faktör buna neden olabilir.4

Bireyler yaş aldıkça bağışıklık sistemi de zayıflamaya başlar ve virüsün yeniden aktif hale gelmesine engel olma olasılığı azalır. Yaşla birlikte zonaya yakalanma riski de artar.4,9 Genelde bireylerde sadece bir kez zona gelişir ancak birden fazla zona geçirme riski de vardır.28 Bağışıklık sistemi zayıflamış olan bireylerde zona gelişmesi olasılığı daha fazladır.9

Suçiçeği, tipik olarak kaşıntıyla birlikte vücudun her yerinde kabarcıklara benzer döküntüye neden olan, çok bulaşıcı bir hastalıktır.29 Bu virüs vücutta yeniden aktif hale geldiğinde zonaya neden olur.1

Zona, suçiçeği geçirmiş olan herhangi bir kişide gelişebilir.1 Her üç kişiden birinde yaşadıkları süre içerisinde zona ortaya çıkma riski vardır.8

Zona, suçiçeğine neden olan varisella zoster virüsünün vücutta varlığını sürdürüp yeniden aktif hale gelmesiyle oluşur.1 Bu nedenle bir kişiden başka bir kişiye bulaşması olası değildir. Ancak, suçiçeği ile zonaya neden olan virüs aynı olduğu için, hiç suçiçeği geçirmemiş veya suçiçeğine karşı korunması olmayan bir kişi, zona olan birinin kabarcıklarıyla doğrudan temas ederse su çiçeğine yakalanabilir.1


Zonanın Risk Faktörleri LogoRisk Faktörleri

Stres, zona riskini artırabilir30; ancak zona oluşumunda en önemli risk faktörü yaştır.9 Zona vakalarına çoğunlukla 50 veya üzeri yetişkinlerde rastlanır.7

Yaşa bağlı azalan bağışıklık, AIDS, kanser, romatoid artrit gibi bağışıklık sistemini baskılayan hastalıklar veya bağışıklığı baskılayıcı ilaç kullanılan durumlar, diyabet, astım, KOAH, hipertansiyon, mekanik travma zona riskini arttırır6,9,25,26

Zonaya yakalanma riski yaşla birlikte artmaktadır.9 Bunun nedeni, insanların yaş aldıkça bağışıklık sistemlerinin zayıflamasıdır.4 Tüm yetişkinlerde bağışıklık fonksiyonu, sağlıklı yaşam tarzı veya sağlık durumundan bağımsız yaşlanma ile azalır.32 Zayıf bir bağışıklık sistemi genellikle pasif durumdaki bir virüsün harekete geçmesine ortam sağlayabilir.10

Zona, suçiçeği geçirmiş olan herhangi bir kişide gelişebilir.1 Eğer daha önce hiç suçiçeği geçirmediyseniz zona olmazsınız.1 Ancak, farkında olmadan suçiçeğine neden olan varisella zoster virüsüne maruz kalmış olabilir veya hatırlamıyor olabilirsiniz. Hiç suçiçeği geçirmemiş veya suçiçeğine karşı korunması olmayan bir kişi, zona olan birinin kabarcıklarıyla doğrudan temas ederse suçiçeğine yakalanabilir.1


Zona Belirtileri ve Süreçleri LogoBelirtiler ve Süreç

Zona, genellikle vücudun belirli bir bölgesinde ya da yüzde ortaya çıkan ağrılı, kabarcıklı döküntü ile kendini gösterir.1

Döküntü başlamadan önce ağrı, kaşıntı veya karıncalanma, ya da zonanın ortaya çıkacağı bölgede lokalize olacak şekilde hissizlik olabilir.1 Bu durum döküntü ortaya çıkmadan 48 saat önce oluşabilir.13

Zonanın sebep olduğu kabarcıklı, ağrılı döküntüler genellikle vücudun veya yüzün bir tarafında ortaya çıkar.1 Bu döküntülerin kabarcıkları patlar ve kabuk bağlar; döküntüler 2-4 hafta içinde yok olur.13

İlk belirtiler gözlendikten sonraki 72 saat içerisinde antiviral tedaviye başlanarak en etkili sonuç elde edilir.10


Zona Komplikasyonları LogoKomplikasyonlar

Hastaların %10-20 kadarında zona göz ve çevresinde görülür.19 Zona, göz tutulumu nedeniyle görme kaybı gibi ciddi oftalmik komplikasyonlara yol açabilir.18,19

Postherpetik nevralji (PHN), döküntü iyileştikten sonra da döküntünün oluştuğu bölgede aylar ya da yıllar boyunca devam edebilen sinir ağrısıdır. Yaşlılarda gençlerde olduğundan daha yaygın ve daha şiddetli görülebilir.5 Zona geçiren 50 yaşın üzerindeki hastaların %10-20’sinde PHN oluşabilir.17


Zona etkileri ve yaşam kalitesi LogoEtkiler ve Yaşam Kalitesi

Zonanın neden olduğu ağrı, yanma, kaşıntı veya elektriklenme gibi hisler sebebiyle giyinme, yürüme ve uyku gibi günlük aktiviteler olumsuz etkilenebilir.5

NP-TR-AVU-WCNT-240005

Türk Dermatoloji Derneği Logo Klimik Derneği Logo Ekmud Derneği Logo

Bu websitesi, zona hastalığı ile ilgili bilgilendirme ve farkındalık yaratmak amacıyla hazırlanmıştır.




© 2024 - Tüm Hakları Saklıdır.
Bu sitedeki kişiler gerçek hasta değildir. Bu sitede verilen bilgiler tanısal veya tıbbi öneri amaçlı olmayıp, yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tedavi edilmesi gereken bir hastalığınız var ise veya olduğunu düşünüyorsanız, konusunda uzman bir hekime başvurunuz. Bu sitede yer alan bilgiler bir hekime danışmanın yerine geçemez. Daha fazla bilgi için bir hekime ve/veya bir eczacıya danışınız.


Uniworks tarafından geliştirilmiştir.
NP-TR-AVU-WCNT-240001
Zona Hakkında Bilgi Almak İçin Doktorunuza Danışın Logosu
Zona Hakkında Bilgi Almak İçin Doktorunuza Danışın Logosu
Zona Hakkında Bilgi Almak İçin Doktorunuza Danışın Logosu
Zona Hakkında Bilgi Almak İçin Doktorunuza Danışın Logosu